|
ПОЭТА ДОГ
Дуне аьга, льатта ийккха
Хий, ялат лоамаш, адам
Хьалакьхиннад йоах.
Из бала, из таьзет
Поэта дега чу эттад йоах.
ХЬО ДЕТТАЛЕ, СА ДОГ!
Хьо деттале, са дог,
Хьо деттале!
Ткъам баьккха оалхазар ва санна,
Шо хьувза, са уйлаш,
Шо еттале!
Михо човхабаь 1аьржа форд
Ва санна.
Лоама кертера даьнна хий
Шаьрача ара товжаш санна,
Ха д1аяха, пхаьнашкара ц1ий
Хьанз дег1аца лел лаьг1денна.
Хьо деттале, са дог,
Хьо деттале!
Ткъам баьккха оалхазар ва санна,
Шо хьувза, са уйлаш,
Шо еттале!
Михо човхабаь 1аьржа форд
Ва санна.
ХЬО ЛОВЗА, СА ИЛЛИ
Хьо ловза, са илли,
Хьо дека, са илли,
Хьо дунен т1а г1олла
Сийрдадаьле лела.
Из лоаман коача
Лаьче хиле,
Хьо г1оздаьле тахан
Ловза, дела!
Доккхача дунен
Езаш хозале,
Хьо лаьттан букъа т1а
Майра лела, -
Хестаеш таханара
Кортамукъале,
Хьо адамий дегашка
Декале!
Са илли, бера ага
Шорта хьаьсте,
Набара ткъам
Лостабе,
Ньана дега чу
Й1овхалца лесте.
Наьна б1арг
Белабе.
Хьо ловза, са илли,
Хьо дека, са илли.
Хьо дунен т1а г1олла
Сийрдадаьле лела,
Из лоаман майра
Лаьче хиле,
Хьо г1оздаьле тахан
Ловза, дела!
ВЕЗАЧА САГА Б1АРГАРА БОЖА Т1АДАМ
Сигалара бож
Дог1а т1адам,
Б1аргара бож
Б1арга т1адам.
Дог1а т1адам,
Бежа бий ца ховш,
Лаьтта бай д1абоал.
Б1арга т1адам,
Оза йиш йоацаш,
Беза хиле,
Пхо санна дегах
Чакхбоал.
***
Безам, хьо сенна беза,
Чам баоцаш хилча,
Къонал хьанна еза,
Къонал беркате ца хилча?
Шортто бийса т1айоаг1а
Сатоссаргдолда ховш,
Сигалара дог1а доаг1а
Лаьттана беркат луш.
ЙО1АГА
Кхийна яц,
З1амига я яхаш,
Кхийна яьлча,
Зама д1а мА яхийта.
Кура яр,
Яшаш яцар,
Т1ехьаг1а хьайх
Нахага ма яхийта.
Маьрша яхарьг,
Д1айхача аьхки
Ца мена шовда
Сенна деза?
Ше кхийнача хана
Ца биа безам
Хьанна беза?
Алал сога,
Дукха яхарг,
Алал сога.
ХОЗА ОАЛХАЗАР
Хоза оалхазар сагала лел
Сийна ткъам ловзабеш.
Ага счура бер шортта дел
Наьна б1арг белабеш.
Бера б1арг сигала хьеж,
Оалхазарах тамаш еш.
Наьна дог делакъеж,
Ший во1 хьеставеш:
«Воккха хьо а хургва,
Сигала хьо а леларгва».
НАЬНА ИЛЛИ
Боча хьесташ,
Накха хьувкхаш,
Дега везаш,
Аз кхеваьв хьо.
Дега г1оз хина,
Лаьча санна,
Даьхенна аьнна,
Аз кхеваьв хьо.
Зовза хуле,
Т1ехьашка воале,
Со къинт1ера
Яргьяц хьона.
Мехка сий дехка,
Эхь дой Даьхенна,
Са кортали
Т1адоаг1алда хьона!
НАЬНАГА
Сагот ма де, ва нани, сагот ма де,
Ма лозабе сийдола к1айбенна корта
Ц укорах ара хьежаш, дог ма лозаде,
Со дагавоалаш вай Даьхен т1ем т1а.
Тахан т1ема зама хьаэттача хана,
Со доастама, зовза хилар ма кхералахь,
Со моастаг1чоа духьал латтача хана,
Ка аьга, т1ехьашка валара ма кхералахь.
Со, майра т1ом баь, вай коа т1а веча,
Т1ем т1а леладаьраш аз хьона дувцаргда,
Со, моастаг1 вохаваь, хьона духьал веча,
Вай даха-лела 1оховшаргда.
Сагот ма де, ва нани, сагот ма де,
Со доастама, зовза хилар кхераш,
Цу корах арахьежаш, дог ма лозаде,
Со, ка аьга, т1ехьашка валара кхераш.
ИЛЛИ ДАХА, СА ДОГ
Илли ала, илли даха, са дог, -
1а мерза ашараш лекха,
Хоза оаз айеш ма могга,
Б1аьстан оалхазар хиле, дека.
Хьо ловза са илли, г1оздаьле,
Дезаргдац хьа дунех хьега,
Б1астан 1уйре санна къаьге,
Хьо адамий дегашка дека!
Хьо г1атта, ловза, са дега г1оз,
Наьна лоамаш декадеш,
Й1аьха йохийташ хьай оаз,
Адамий дегаш деладеш.
Наьна йоавхал йиц ца луш,
1а вай наьначе хоастае,
Лаьттан т1а даха к1аьд ца луш,
Хьай мукъа ткъам лостабе.
Илли ала, илли даха, са дог, -
1а мерза ашараш лекха,
Хоза оаз айеш ма могга,
Б1аьстан оалхазар хиле, дека.
 ЙИ1ИЙ ИЛЛИ
Нокхарморза хина хьо араваьлча,
Хоза зиза хина яг1аргьяр со,
Дуне довза аьнна хьо новкъа ваьлча,
Наькъахо хина хьона т1ехьа яргьяр со.
Хьогал йоае аьнна
Хьо хьаста веча,
Шийла шовда хина
Д1аоттаргьяр со.
Б1айха малха хина хьо д1аэттача,
Сийрда седкъа хина хьежаргьяр со.
Алалга лоацаш хьо веза сона,
Дувцалга доацаш хьо веза сона.
ЙО1АГА
Г1еттача малхо сана 1а сонна,
1а сона й1овхал тел,
Б1аьстанца хозъенна,
Хьо сона хьлхашка лел.
1аьржача даьре к1ажараш
Хьа баламаш т1а хьувз,
Хьарг1ан ткъама ц1ацкъамаш
Хьа б1аргаш т1а ловз.
Хьа доккха, 1аьржа б1аргаш
Согахьа безаме хьеж,
Хьа тоам бола бордаш
Шорто делакъеж.
Са дега г1оз! Хьо гучаяьлча,
Ди къаьгача мо сона хет,
Хьо б1арга къайла яьлча,
Бийса еча мо сона хет.
ЙО1АГА
Лакхача лоамашка
Лоа диллад,
Шерача арешка
Йис йижай.
Лоамашкара лоа
Малхо дошоргда,
Арешкара йис
Михо йодоргья.
Ала сога, хьайна хой,
Са боккха бала
Хьа безамо ца бошой,
Хьан бошоргба,
Ала сога, ала!
Яндиев Джамалдин. Хержараш. Сихотворенеш.
Нохч-Г1алг1ай книжни издательство. Грозный - 1976.
|
